Związek Nauczycielstwa Polskiego
Oddział Miejski ZNP w Nowym Sączu

Z KART HISTORII

5 czerwca 2020

DZIŚ PRZEDSTAWIAMY WAM POSTAĆ LUDWIKA BROSZKIEWICZA

Broszkiewicz Antoni Ludwik (*1872- + 1936)

LUDWIG

Urodzony w 1872 roku w  Kolanowie ( bocheńskie), zmarł 6 lipca 1936 w Krakowie. Spoczywa na Cmentarzu Rakowickim. Nauczyciel, artysta-malarz, działacz polityczny   i związkowy.  Po ukończeniu szkoły ludowej ukończył Seminarium Nauczycielskie w Tarnowie, był też wolnym słuchaczem w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Uczęszczał na wykłady E. Kopery z zakresu zdobnictwa ludowego oraz na zajęcia z malarstwa sztalugowego. Pracę rozpoczął   w 1892  na stanowisku nauczyciela ludowego w Kolanowie, po dwóch latach przeniósł się do Nowego Sącza. Uczył rysunku w szkole wydziałowej męskiej im. Adama Mickiewicza, w  latach 1907 do 1910 zatrudniono go również w gimnazjum im Jana Długosza jako nauczyciela przedmiotów nadobowiązkowych ( rysunku).  Zajęcia dydaktyczne nie przeszkodziły mu w malowaniu: na wystawie zbiorowej w roku 1938 wystawiono 72 jego obrazy. W 1906 roku założył w Nowym Sączu ognisko Krajowego Związku Nauczycieli Ludowych, któremu prezesował do roku 1914. W tym okresie wypracowano w tym gronie ciekawe formy działalności kulturalnej, oświatowej, sportowej, turystycznej. Zaczęła działać kasa wzajemnej pomocy oraz  spółdzielnia prowadząca  sklep , który w okresie międzywojnia zaopatrywał nauczycieli w artykuły papiernicze, a czasie wojny i później –żywnościowe i węgiel. Zaczęto też zbiórkę środków na zakup Domu Nauczyciela.

Sam prezes, znany z ogromnego zaangażowania i świetnych pomysłów, znalazł się na długie lata we władzach związkowych wojewódzkich i centralnych. Jako c. k porucznik obrony kraju  wziął udział w wojnie , zdobywając odznaczenie Signum Laudis.  Po wojnie wrócił do pracy w swojej szkole.  Kierownikiem Szkoły im. Adama Mickiewicza był  od  12 marca 1923  do 28 czerwca 1927 * Związkową działalność społeczną kontynuował  w komisji krajowej do organizowania zjazdów związkowych, prowadził zajęcia na kursach wakacyjnych w Zakopanem,  a w 1926 roku został powołany na członka Centralnej Komisji Rysunkowej utworzonej przy Zarządzie Głównym Związku Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych. Od 1920- 1923  roku pełnił również funkcję prezesa Związku Sądeckich Artystów Malarzy. Po przejściu na emeryturę przeniósł się do Krynicy, gdzie kierował Ośrodkiem Wczasowym  ZNP. Ostatnie lata (1932-1936) spędził w Rytrze.

* Księgi protokołów Szkoły im. Mickiewicza z lat  1913 – 1923 i  1924-1927  Archiwum  Państwowe w Krakowie, Oddział w Nowym Sączu  , sygn31/1240/1 ; Materiały archiwalne Oddziału Miejskiego ZNP. Foto ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu.